توصیف مقدماتی نظریه های صبح کاذب در نجوم دورة اسلامی

نویسندگان

حمیدرضا گیاهی یزدی

چکیده

در نجوم دورة اسلامی، بین الطلوعین نجومی را «صبح صادق» می نامیدند. در احکام اسلامی، رؤیت این پدیده، شاخص شروعِ وقت نماز صبح است. همچنین گزارش هایی دربارة رؤیت پذیر بودن هاله ای کم نور به شکلی کشیده پیش از صبح صادق، که «صبح کاذب» نامیده می شد، [از دورة اسلامی] بر جای مانده است. اخترشناسی جدید علت صبح کاذب را بازتاب نورخورشید از ذرات غبار بین سیاره ای می داند و آن را نور منطقة البروجی می نامد؛ زیرا در راستای دایرةالبروج امتداد می یابد. بیشتر منجمان دورة اسلامی منشأ این پدیده را همانند صبح صادق، بازتاب نور خورشید در جوّ زمین پنداشته اند. البته برخی از آنان، بنا بر شواهد به دست آمده از رصدهایشان دریافته بودند که منشأ صبح کاذب نمی تواند پراکندگی نور خورشید در جوّ زمین باشد؛ اما نتوانسته بودند نظریة علمی جدیدی را برای تبیین منشأ واقعی آن جایگزین نظریه های موجود کنند. در این توصیف مقدماتی، نظریه های گوناگون دربارة منشأ و ویژگی های ظاهری صبح کاذب، از بین متون چاپ شده و چاپ نشدة نجوم دورة اسلامی، انتخاب و عرضه شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

توصیف مقدماتی نظریه‌های صبح کاذب در نجوم دورة اسلامی

در نجوم دورة‌ اسلامی، بین‌الطلوعین نجومی را «صبح صادق» می‌نامیدند. در احکام اسلامی، رؤیت این پدیده، شاخص شروعِ وقت نماز صبح است. همچنین گزارش‌هایی دربارة رؤیت‌پذیر بودن هاله‌ای کم‌نور به شکلی کشیده پیش از صبح صادق، که «صبح کاذب» نامیده می‌شد، [از دورة اسلامی] بر جای مانده است. اخترشناسی جدید علت صبح کاذب را بازتاب نورخورشید از ذرات غبار بین سیاره‌ای می‌داند و آن را نور منطقة‌البروجی می‌نامد؛ زیر...

متن کامل

صبح کاذب از چینوت پل تا بامستون

در روزگار ما نور منطقه البروجی شاید از جمله پیداترین پدیده های نجومی آسمان شب نباشد. اما این مقاله نشان می دهد که د رجهان باستان چنین نبوده است. یافته اصلی مقاله آن است که پدیداری شماری از دنباله داران درخشان در آسمان ‘مستقیما بر ضعف و شدت درخشش نور منطقه البروجی اثر می گذارد و در این راه به بررسی یک بازه تاریخی 500 ساله می پردازد .افزون بر این به بررسی نقش نور منطقه البروجی در شکل گیری باورهای...

متن کامل

صبح کاذب از چینوت پل تا بامستون

در روزگار ما نور منطقه البروجی شاید از جمله پیداترین پدیده های نجومی آسمان شب نباشد. اما این مقاله نشان می دهد که د رجهان باستان چنین نبوده است. یافته اصلی مقاله آن است که پدیداری شماری از دنباله داران درخشان در آسمان ‘مستقیما بر ضعف و شدت درخشش نور منطقه البروجی اثر می گذارد و در این راه به بررسی یک بازه تاریخی 500 ساله می پردازد .افزون بر این به بررسی نقش نور منطقه البروجی در شکل گیری باورهای...

متن کامل

نظریه مقدماتی خمینه های پواسون

اولین بار دراواخر قرن نوزدهم یک ساختار پواسون روی r r به صورت یک ساختار جبرلی روی که در اتحاد " لایب نیتز " صدق کند، توسط "لی" معرفی شد. توسیع یک چنین ساختارهایی روی یک خمینه همواره m، تاسال 1977 میسر نشد . دراین سال "لیشنرویچ " با مهجز ساختن یک خمینه هموار m به یک -2 تانسور پادوردپاد متقارن g روی m، بطوریکه کروشه "شوتن" g و g صفر شود، خمینه پواسون (m,g) را تعریف کرد. و ثابت نمود که وجود تانسور...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجله تاریخ علم

ناشر: پژوهشکده تاریخ علم

ISSN

دوره 4

شماره 1 2006

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023